همانند فرمت های صوتی مانند MP3 و یا AVA و ... فرمت هایی از صدای همه جانبه و فراگیر در انواعی از محتوای وجود دارد که با برخی از سیستم های صوتی و یا تلویزیون ها پشتیبانی می شوند. معمولا در زمان خرید تلویزیون و یا سیستم صوتی همچون ساندبار توجهی کامل به فرمت های پشتیبانی شونده می تواند در انتخاب تاثیر بگذارد. قطعا در کنار یک تصویر با کیفیت، صدای با کیفیت و چند بعدی می تواند جذابیت را افزایش دهد و شور و هیجانی بیشتر را در کاربر ایجاد کند. حتما در مورد عبارت ها و یا فرمت های صوتی مانند دالبی دیجیتال و یا DTS شنیده اید که البته احتمال می رود، دالبی دیجتال مقداری به نسبت DTS برایتان آشنا تر باشد. در این نوشته می خواهیم دالبی دیجتال و DTS را با هم مقایسه کنیم و مفهوم و کارایی آن ها را در ارائه صدا بیان کنیم.
کدام فرمت های صوتی کیفیت بهتری را دارند؟
طبیعی است که با پیشرفت تکنولوژی فرمت های صوتی و حتی تصویر زیادی وجود دارند و می توانند هر کدام کارایی ویژه ای را به اجرا بگذارند. برای نمونه فرمت صوتی MP3 به جهت اینکه فشرده تر بوده و فضای کمتری را می گیرد بسیار مورد پسند می باشد. فرمت های دالی دیجیتال و یا DTS به جهت فشرده سازی داده های صوتی و یا کیفیت صدی همه جانبه مورد توجه می باشند. دالبی دیجیتال در سال 1993 در فرمت های صوتی خود را نشان داد و بعد از آن DTS به منظور رقابت با آن معرفی شد. در اینجا دقیقا نمی توان گفت که کدام یک کیفیت بیشتری را ارائه می دهند و در ادامه به این دو فرمت می پردازیم.
دالبی دیجتال یا DTS
دالبی دیجیتال نامی برای Audio Compression Technology است و توسط شرکت و یا لابراتوار دالبی ابداع شده است. DTS کوتاه شده عبارت Digital Theater Systems است و در سال 1993 به منظور رقابت با دالبی دیجیتال در تولید فیلم ها و یا تصاویر حضور پیدا کرده است. هر دو فرمت صوتی می توانند صدای همه جانبه 5.1 کاناله، 61 کاناله و 7.1 کاناله را ایجاد کنند. عدد اول به تعداد اسپیکر ها و عدد دوم به ساب ووفر مربوط می شود. سابووفر اندازه بزرگتر دارد و اسپیکر ها هم به صورت هم اندازه معمولا کوچکتر از اندازه سابووفر می باشند. می توان گفت که هر دو فرمت صوتی با کیفیت بالا و قابلیت چند بعدی هستند و در پشتیبانی از سیستم چند کاناله مانند هم عمل می کنند
دالبی دیجیتال و DTS با مفهومی دیگر
فرمت های صوتی معمولا داده های زیاد و سنگین دارند. اولا این داده ها بر روی دی وی دی و یا سی دی ها ذخیره می شوند و از طرفی از طریق کابل ها به سیستم صوتی و یا تلویزیون انتقال پیدا می کنند. داده های صوتی نمی توانند با این همه کیفیت منتقل شوند بنابراین بایستی فشرده شوند و کیفیت داده ها هم محفوظ بماند. سیستم صوتی و یا تلویزیون هم باید قابلیت دیکد و یا از فشرده خارج کردن داده های صوتی را داشته باشد. بنابریان اساس این فرمت ها نوع فشرده سازی و یا میزان آن و همچنین کیفیت های وابسته صدا می باشد.
ورژن هایی از دالبی دیجیتال و یا DTS از نظر کیفیت فشرده سازی
همانطور که در بالا اشاره شد این فرمت ها نوعی از فشرده سازی داده های صوتی هستند. برحسب نوع فشرده سازی و یا میزان آن و حفظ کیفیت داده های صوتی این فرمت ها به دو نوع Lossy و یا Lossless دسته بندی می شوند. در نوع Lossy میزانی از کیفیت و داده های صوتی کاهش می یابد اما در نوع Lossless کیفیت محفوظ می ماند. فرمت بدون کاهش کیفیت در دالبی دیجیتال نوع Dolby TruHD و نوع Lossu و یا کاهش کیفیت آن دالبی دیجیتال پلاس خواهد بود. نوع Lossy یا همان دالبی دیجیتال پلاس فضای کمی را در دستگاه های بلوری می گیرد. برای DTS فرمت بدون کاهش کیفیت یا lossless آن نوع DTS-HD Master Audio است که صدای 7.1 کاناله را فراهم می کند.
تفاوت میان دالبی دیجیتال و DTS چیست؟
تفاوت دالبی دیجیتال و DTS در میزان فشرده سازی داده های صوتی و نرخ انتقال داده یا Bit rate می باشد. انچه از این دو می توان استخراج کرد، فشرده سازی بیشتر دالبی دیجیتال می باشد. دالبی دیجیتال می تواند صدای 5.1 کاناله دیجیتال را به 640 کیلوبایت بر ثانیه فشرده کند که این میزان فقط در دیسک های بلوری موجود می باشد. میزان فشرده سازی دالبی دیجیتال 448 کیلو بایت بر ثانیه در دیسک های دی وی دی و یا سی دی موجود می باشد.
Dolby Digital – 5.1ch maximum sound at 640 Kbps (common in DVDs)
Dolby Digital Plus – 7.1ch maximum sound at 1.7 Mbps (supported by streaming services like Netflix)
Dolby TrueHD – 7.1ch maximum sound at 18 Mbps (lossless quality available on Blu-Ray discs)
اما DTS به چه صورت است؟
DTS می تواند قابلیت متفاوتی را داشته بشاد. در فرمت DTS داده های صوتی کمتر فشرده می شوند و حجم بیشتری را در دی وی دی و یا انتقال از طریق کابل می گیرند. DTS می تواند پهنای باند و یا انتقال 1.5 مگابایت را داشته باشدو برای دی وی دی می تواند این میزان 768 کیلوبایت بر ثانیه باشد. دالبی دیجیتال به نسبت DTS میزان فشرده سازی بیشتر را دارد.
DTS Digital Surround – 5.1 maximum channel sound at 1.5 Mbps
DTS HD Master Audio – 7.1ch maximum sound at 24.5 Mbps (lossless quality)
DTS HD High-resolution – 7.1ch maximum sound at 6 Mbps
دالبی دیجیتال یا DTS، کدام یکی کیفیت بیشتری را دارند.
با توجه به داده های به دست آمده می توان دگفت که فرمت صوتی که کمتر فشرده شده باشد از کیفیت بیشتری برخوردار است. فرمت DTS به نسبت دالبی دیجیتال کیفیت بیشتری را اعمال می کند و صدای آن همه جانبه تر است. البته به صورت کلی نمی توان DTS را برتری قرار داد چون گزینه های دیگری نیز می توانند تاثیر گذار باشند. در تلویزیون های موجود در بازار و یا در ساندبار ها از هر دو فرمت صوتی پشتیبانی می شود و در این زمینه دست کاربر در انتخاب باز است.
دالبی دیجیتال و DTS در کدام تلویزیون ها پشتیبانی می شوند؟
تلویزیون ها معمولا صدا را با دو کانال یا دو اسپیکر انتشار می دهند. البته در تلویزیون های بالارده از ساب ووفر هم برای انتشار صدا استفاده می شود. تلویزیون هایی که امروزه در بازار هستند همه از دالبی دیجیتال و DTS پشتیبانی می کنند. معمولا برای پشتیبانی از دالبی دیجیتال و DTS پورت ها نقش اساسی دارند که امروزه همه دارای پورت اپتیکال و HDMI با قابلیت بازگشت صوتی هستند و می توانند اینگونه فرمت ها را از دستگاه پخش کننده و یا تولید کننده مانند تلویزیون به ساندبار ها انتقال دهند. معمولا تلویزیون های با تعداد کانال صوتی بیشتر کیفیت بهتری از این فرمت ها را پخش می کنند. تلویزیون اولد ال جی C1 و تلویزیون سامسونگ کیولد Q80T و یا تلویزیون کیولد سامسونگ Q80A با تعداد کانال های بیشتر کارایی انتشار صدا و کیفیت بیشتری را دارند. در زیر از بهترین ساندبار هایی که از DTS و Dolby Digital پشتیبانی می کنند را آورده ایم.
ساندبار ال جی SN5Y با قابلیت پشتیبانی از دالبی دیجیتال و DTS
ال جی ساندبار های با کیفیتی را روانه بازار کرده است. هر چند این شرکت ساندبار های رده بالاتری از مدل SN5y دارد اما فعلا تنها مدل ال جی همان SN5y است که در بازار موجود است. ساندبار ال جی SN5Y دارای توان صوتی 400 وات است که این میزان از صدا را با یک ساب ووفر و یک بار ارائه می دهد. در بار از دو اسپیکر استفاده شده است که در کناره های بار قرار گرفته اند. این ساندبار ال جی دارای پورت اپتیکال و HDMI است. شما برای کیفیت بهتر صدا می توانید از پورت HDMI استفاده کنید که کیفیت صدای بهتری را ارائه می دهد. پورت HDMI می تواند پهنای باند 1 مگابایتی برای صدا داشته باشد و پهنای باند پورت اپتیکال نصف آن می باشد. DTS به پهنای باند بیشتری به نسبت دالبی دیجیتال نیاز دارد و کیفیت بهتری را ارائه می دهد
ساندبار سامسونگ Q70T با قابلیت پشتیبانی از DTS و Dolby Digital
ساندبار سامسونگ Q70T تحت عنوان مدل HW-Q70T با توان 330 وات و صدای 3.1 کاناله یکی از ساندبار های سامسونگ است که هم از فرمت های صوتی دالبی مانند دالبی دیجیتال پشتیبانی می کند و هم فرمت DTS را به خوبی انتشار می دهد. این ساندبار سامسونگ از قابلیت های دیگری نیز برخوردار است و آن هم پشتیبانی از صدای کیوسمفونی است. زمانی که شما صدای تلویزیون را از طریق پورت های اپتیکال و یا HDMI ARC بر روی ساندبار انتقال می دهید می توانید از صدایی همه جانبه سینمایی برخوردار شوید. سامسونگ این قابلیت را 1+1=2 نام نهاده است. تلویزیون سامسونگ Q70A با این ساندبار می تواند صدای 350 وات را انتشار دهد که 330 وات آن با ساندبار و 20 وات آن با تلویزیون منتشر می شود.